Szwedzka sieć sprzedająca meble DUKA International, będzie musiała odpokutować za stosowanie nielegalnych praktyk na konsumentach w Polsce. Przedsiębiorstwo za użycie dark patterns na klientach ma być przez UOKiK[1] zobowiązane do zrekompensowania strat poniesionych przez konsumentów.
Dark patterns zmora dla e-commerce
Praktyki dark patterns, do których posunęła się szwedzka firma, polegają na dodawaniu klientom online do koszyka niechcianych towarów. Odbywa się to wszystko bez woli klienta. Mogą się zdarzyć również sytuacja, że klient przypadkowo pominie usunięcie dodanego przez producenta produktu. W takim przypadku ponosi on pełen jego koszt.
Nielegalne praktyki ze strony DUKA trwały niespełna rok. Osoby, zamawiające w sklepie internetowym “dostawały produkty promocyjne” do swoich zamówień. Często do zakupu mebli były dodawane akcesoria kuchenne takie jak filiżanki, talerze bez wiedzy klienta. Następnie trzeba było dodatkowo za nie zapłacić. Towar, aby za niego nie płacić trzeba było usunąć, co niektórzy z klientów mogli w pośpiechu pominąć. Dodatkowo późniejszy zwrot takiego niechcianego produktu generował dla klientów sieci kolejne koszty.
– Strona powinna być tak stworzona, by konsument mógł się po niej poruszać intuicyjnie i bezpiecznie. Projektowanie strony internetowej w sposób, który wymusza na konsumenci aktywne działanie, by w jego koszyku zakupowym nie znalazły się produkty, których on nie wybrał, jest działaniem nielojalnym i utrudniającym konsumentowi dokonywanie zakupów online. Przedsiębiorca oferujący produkt w promocji może sugerować konsumentowi dodanie go do koszyka, nie może jednak sam podejmować za konsumenta tej decyzji – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
Duże kary nałożone na DUKA przez UOKiK
Tomasz Chróstny za stosowanie praktyk dark patterns nałoży na sieć karę w wysokości 1 578 051 zł. Dodatkowo DUKA International ma nakaz wydania rekompensaty oszukanym klientom. Sieć jest zobowiązana do zwrócenia pieniędzy klientom, którzy w okresie od 4 stycznia do 27 grudnia 2022 roku zapłacili za niechciane dodatki zakupowe. Stawki pieniężne zwrotów mają wynosić 24,99 zł dla osób, które nie zwróciły niechcianego towaru i 14,50 zł osobom, które odesłały towar, ponosząc dodatkowe koszty wysyłki. Decyzja urzędu nie jest jednak prawomocna i DUKA może się od niej odwołać.
Ostrożnie róbmy zakupy na święta
Prezes UOKiK uczula konsumentów, aby zwracali uwagę, na to, co kupują. Bo mogą się nabierać na mechanizm “sneak into basket” i praktyki dark patterns.
– Coraz częściej prowadząc postępowania widzimy, że niezależnie od posiadanej wiedzy i umiejętności konsumenci w sektorze e-commerce znajdują się w położeniu nierównowagi względem przedsiębiorcy. Ta „cyfrowa asymetria” dotyczy nie tylko informacji, ale i posiadanych instrumentów umożliwiających wpływ na przebieg transakcji. Konsumenci rozumiejący zasady dokonywania zakupów online nie mają podstaw by uważać, że produkty dodają się do koszyka w sposób automatyczny – zaznacza Tomasz Chróstny.
