Z okazji Światowego Dnia Praw Konsumenta Federacja Konsumentów przedstawiła wyniki badania “Polacy wobec swoich zadłużeń”, które pokazuje, że zdecydowana większość osób zaciągających kredyty konsumenckie odpowiedzialnie zarządza swoimi finansami. Regularna spłata zobowiązań i oszczędzanie idą w parze, a motywacje do pożyczania wynikają przede wszystkim z chęci poprawy jakości życia, a nie konieczności ratowania domowego budżetu.
Polacy spłacają swoje zobowiązania na czas
Według badania aż 89% pożyczkobiorców deklaruje terminową spłatę swoich zobowiązań, a jedynie 9% przyznaje się do opóźnień. Poważne trudności finansowe dotyczą jedynie 2% ankietowanych. Co więcej, niemal połowa osób regulujących swoje zobowiązania (48%) stara się je nadpłacać, by szybciej pozbyć się długu.
– Badanie wskazuje, że Polacy coraz bardziej odpowiedzialnie podchodzą do kwestii zadłużenia. Respondenci, którzy w ciągu ostatniego roku skorzystali z różnych form pożyczek i kredytów konsumenckich, nie są – jakby się mogło wydawać – głównie osobami z problemami finansowymi, które poprzez pożyczki zwiększają ryzyko wpadnięcia w spiralę zadłużenia. Dla większości korzystanie z pożyczek i kredytów to sposób zarządzania budżetem domowym, a nie łatanie w nim dziury – komentuje Monika Kosińska-Pyter, prezeska Federacji Konsumentów.
Kontrola wydatków i oszczędności
Aż 87% respondentów uważa, że dobrze kontroluje swoje finanse. Co więcej, 68% zadłużonych nie tylko spłaca kredyty, ale również regularnie oszczędza. Najczęściej odkładane kwoty mieszczą się w przedziale 100-500 zł miesięcznie.
Dlaczego Polacy biorą kredyty?
Decyzja o zaciągnięciu pożyczki lub kredytu wynika przede wszystkim z chęci poprawy lub utrzymania jakości życia. Jedynie 15% zadłużonych deklaruje, że kredyt był koniecznością spowodowaną trudną sytuacją finansową, a dla 7% był to główny powód sięgnięcia po dodatkowe środki.
Polacy podchodzą do pożyczek strategicznie – jedynie 20% zadłużonych wskazuje brak pieniędzy jako podstawowy powód skorzystania z finansowania. W wielu przypadkach kredyt jest elementem świadomego zarządzania budżetem domowym, np. niechęcią do wydawania większych kwot jednorazowo lub do korzystania z oszczędności.
Wiedza finansowa na średnim poziomie
Respondenci oceniają swoją wiedzę o finansach jako przeciętną – 56% wskazuje ją jako średnią, a 32% jako wysoką. Jedynie 10% badanych przyznaje, że ich wiedza na temat finansów jest niska.
Wyniki testu wiedzy finansowej pokazały, że 75% badanych wie, czym jest Biuro Informacji Kredytowej (BIK), a 60% potrafi częściowo określić całkowity koszt kredytu. Wciąż jednak trudność sprawia szczegółowa znajomość różnic między pożyczką a kredytem oraz warunków odstąpienia od umowy kredytowej.
Co ciekawe, jedynie 53% osób spłacających kredyt postrzega siebie jako dłużnika, a 35% uważa, że zadłużenie zaczyna się dopiero wtedy, gdy pojawiają się opóźnienia w spłacie.
– Choć samoocena i odpowiedzi testowe respondentów wskazują, że z naszą wiedzą finansową nie jest najgorzej, to fakt, że jedynie połowa zadłużonych osób postrzega siebie jako dłużników, świadczy o tym, że mamy w tym aspekcie jeszcze wiele do zrobienia. Edukacja finansowa – i to od najmłodszych lat – to kluczowy element w budowaniu bezpiecznej przyszłości finansowej Polaków. Regularne odkładanie oszczędności, świadome zarządzanie budżetem i rozsądne podejmowanie decyzji finansowych to fundamenty odpowiedzialnego konsumenta – podkreśla Monika Kosińska-Pyter.
Wnioski: odpowiedzialne zadłużanie i potrzeba edukacji finansowej
Badanie Federacji Konsumentów potwierdza, że Polacy w większości rozsądnie korzystają z kredytów i pożyczek, terminowo spłacając swoje zobowiązania. Wiele osób traktuje finansowanie jako narzędzie do lepszego zarządzania budżetem domowym, a nie jako ostatnią deskę ratunku w trudnej sytuacji. Jednak wyniki badania pokazują również, że istnieje potrzeba dalszej edukacji finansowej, by zwiększyć świadomość konsekwencji zadłużenia oraz umiejętność podejmowania świadomych decyzji finansowych.