Z najnowszego raportu wynika, że większość Polaków zaciągających kredyty nie w pełni rozumie warunki swoich zobowiązań. Blisko 80% respondentów przyznało, że ma trudności z pełnym zrozumieniem zapisów umowy kredytowej, a niemal 70% uważa, że instytucje finansowe powinny formułować swoje umowy w prostszy sposób. Eksperci podkreślają, że ten stan rzeczy może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych.
Z raportu pt. „Jak Polacy czytają umowy finansowe? I czy je rozumieją?” wynika, że aż 77,3% osób zawierających kredyty nie do końca rozumie wszystkie zapisy zawarte w umowie. Tylko 19,5% respondentów uznaje, że warunki zobowiązań są dla nich w pełni jasne. Badanie przeprowadzono metodą CAWI wśród 917 dorosłych Polaków, którzy w ciągu ostatniego roku zaciągnęli kredyt na mieszkanie, samochód lub inny cel.
– Wyniki raportu wymagają głębszej analizy. Przede wszystkim, fakt, że jedynie co piąty kredytobiorca rozumie, co podpisuje, wskazuje na problem z edukacją finansową w Polsce – komentuje Szymon Goska, ekspert z Kancelarii SubiGo. Zwraca uwagę, że niezrozumienie warunków zobowiązań może prowadzić do nieoczekiwanych opłat, karnych odsetek, a nawet trudności w spłacie kredytu.
Dr Andrzej Pietrasz, wykładowca Uniwersytetu WSB Merito, dodaje, że niska wiedza finansowa Polaków sprawia, iż kredytobiorcy często podpisują umowy bez pełnego zrozumienia ich treści, nie dopytując o szczegóły. – Nie mając wpływu na zapisy treści umowy kredytowej, niejako zmuszeni sytuacją, godzą się na wszystko.
Natomiast dr Michał Pienias z Uczelni Łazarskiego ostrzega przed złudnym przekonaniem, że od każdej umowy można odstąpić. Podkreśla, że marketing banków często wprowadza klientów w błąd, przedstawiając kredyty jako tanie i łatwe do spłaty. – Klientowi często wydaje się, że zaciągnięcie zobowiązań jest szybkie, piękne i przyjemne. Pod wpływem fascynacji zakupowych nie tylko nie biorą pod uwagę tego, jaką kwotę pożyczają, ale również nie zastanawiają się, czy będą w stanie ją spłacić – dodaje.
Raport zwraca uwagę na potrzebę uproszczenia języka umów kredytowych. Blisko 70% respondentów zgadza się, że instytucje finansowe powinny dążyć do tworzenia prostszych dokumentów. Eksperci jednak podkreślają, że problem leży również po stronie skomplikowanych przepisów prawnych, które same w sobie są trudne do zrozumienia i wymagają szczególnej uwagi.
– Umowa jest napisana według pewnego wzorca, językiem prawniczym, który powoduje, że w sposób naturalny zawiera pewne obostrzenia terminologiczne. Trudno to pogodzić z oczekiwaniami konsumentów – podsumowuje dr Pienias, dodając, że kluczowa jest rola doradców finansowych, którzy powinni w przystępny sposób wyjaśniać treść umów swoim klientom.
