Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał decyzję wobec spółki Profi Credit Polska, która – jak ustalono – utrudniała swoim klientom możliwość wcześniejszej spłaty pożyczek, a tym samym uniemożliwiała im skorzystanie z przysługujących praw konsumenckich. Firma została zobowiązana do zaprzestania stosowania zakwestionowanych praktyk oraz ukarana grzywną w wysokości blisko 10,4 mln zł.
Ustawowe prawo do wcześniejszej spłaty
Zgodnie z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim, każdy klient – niezależnie od tego, czy zawarł umowę z bankiem, czy firmą pożyczkową – ma prawo do wcześniejszej spłaty całości lub części zobowiązania. W takiej sytuacji pożyczkodawca powinien zwrócić proporcjonalną część kosztów, w tym opłat i prowizji.
– Wcześniejsza spłata kredytu jest prawem konsumenta, które skutkuje zmniejszeniem kosztu uzyskanego finansowania, nie powinno być ono w żaden sposób ograniczane przez przedsiębiorcę – podkreśla Prezes UOKiK[1] Tomasz Chróstny.
Mechanizmy blokujące nadpłaty
Profi Credit – jak ustalił UOKiK – stosowała mechanizmy, które znacząco utrudniały wcześniejsze spłaty. Firma wymagała od konsumentów jednorazowej wpłaty całej „kwoty do zapłaty” określonej w umowie, bez uwzględnienia skrócenia okresu kredytowania. Nie przewidziano także możliwości częściowej wcześniejszej spłaty.
Wpłacone przez klientów nadwyżki były blokowane do terminów wynikających z harmonogramu rat, co oznaczało, że nie wpływały na pomniejszenie kapitału ani[2] odsetek. W rezultacie spłacający nie mogli skutecznie zmniejszyć swojego zobowiązania mimo dodatkowego wysiłku finansowego.
– Praktyki stosowane przez spółkę Profi Credit Polska mogą zniechęcać konsumentów do dokonywania nadpłat – zauważa prezes Chróstny. – Sytuacja, w której stan zobowiązań konsumentów nie ulega zmianie, mimo że dokonują wyższych wpłat, kłóci się z ideą i celem wcześniejszej spłaty.
Decyzja i sankcja
W związku z uznaniem działań Profi Credit za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, Prezes UOKiK nałożył na spółkę karę w wysokości 10 399 882 zł. Firma musi także zaprzestać stosowania praktyk opisanych w decyzji. Dokument ten nie jest jeszcze prawomocny – przysługuje od niego odwołanie.