W dzisiejszym zatłoczonym świecie ustalenie priorytetów zachowujących harmonię pracy i życia osobistego może być ogromnym wyzwaniem dla pracowników. Badania pokazują jednak, że zaburzenie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym może prowadzić do wzrostu stresu, zmniejszenia wydajności, a nawet do wypalenia. Jak zadbać o równowagę – radzą zapracowani, ale spełnieni, menedżerowie.
Shonda Rhimes, amerykańska producentka telewizyjna w niedawnym przemówieniu TED opisała swoją głęboką pasję do pracy ‒ Uwielbiam pracować… W moim mózgu pojawia się wtedy szum, który rośnie i rośnie, a ten szum jest jak szeroka droga, którą mogę jechać bez końca. Mimo pasji i niekwestionowanego sukcesu nadmierna inwestycja w pracę doprowadziła Rhimes do wypalenia i wyczerpania. Przestała cieszyć się życiem. Aby się uzdrowić, skupiła się na innych rolach ‒ matki, przyjaciółki, siostry i sportowca ‒ które zostały zaniedbane z powodu jej pracy. ‒ Praca jest dużym kawałkiem mnie, ale to jeszcze nie wszystko ‒ powiedziała.
Jej słowa potwierdza Catalyst, firma zajmująca się badaniem funkcjonowania kobiet w biznesie, która w kontekście równowagi mówi o „efektywności relacji między pracą a życiem osobistym” i radzi, by dążyć do sytuacji, w której praca będzie zharmonizowana z innymi aspektami naszego życia.
‒ W work-life balance nie chodzi o równowagę, raczej o robienie tego, co się lubi na co dzień oraz o poczucie spełnienia w tych aspektach, które są dla Ciebie ważne ‒ podaje własną definicję Agnieszka Chmiel, menedżerka Capgemini.
Agnieszka pracuje codziennie z klientami z całego świata oraz z zespołem, który również jest rozproszony po świecie, odbywa wiele spotkań i rozmów, często wyjeżdża służbowo. Nauczyła się jednak tak dbać o równowagę różnych sfer swojego życia, aby czuć się spełnioną.
1. Poznaj siebie i podejmij decyzje
Punkt równowagi u każdego z nas usytuowany jest gdzie indziej. ‒ Zawsze jestem zdania, że każdy decyduje za siebie i dotyczy to również czasu spędzanego w pracy oraz poza nią ‒ mówi Agnieszka Chmiel z Capgemini. ‒ Każdy musi się zastanowić, co lubi robić. Co sprawia, że nabiera energii, a co sprawia, że ją traci. Niekoniecznie chodzi o liczbę godzin. Jeżeli odpuszczasz sobie drugi raz w tygodniu zajęcia z jogi przez pracę i jesteś sfrustrowana, to trzeba coś zmienić. Jeżeli natomiast czujesz się nadal szczęśliwa i spełniona, to po co na siłę iść na jogę.
Wtóruje jej Krzysztof Podobiński, Architect / Tower Lead w Capgemini, a po godzinach pracy zapalony motocyklista i członek znanej w Europie grupy rekonstrukcyjnej
‒ Według mnie kluczem do znalezienia odpowiedniej równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym jest po pierwsze organizacja ‒ w moim przypadku takie rozplanowanie projektów i harmonogramów, by w piątki, gdy zbliża się wyjazd na festiwal średniowieczny, był już spokój i nic ważnego nie wisiało nad głowa. A po drugie zespół, z którym się pracuje.
‒ Podstawą jest organizacja zarówno swojej pracy, jak i życia prywatnego – potwierdza Rafał Greupner, IT Senior Project Manager, który po godzinach pracy trenuje crossfit i przygotowuje posiłki zgodne z zasadami diety ketogenicznej, a potem wrzuca przepisy na swojego bloga.
2. Znajdź to, co lubisz i staraj się zawsze znaleźć na to czas
Prowadzący badania nad work-life balance Jeffrey Greenhaus i Gary Powell zalecają, by traktować życie zawodowe i prywatne jak sprzymierzeńców. Twierdzą również, że fakt odgrywania wielu różnych ról, np. rodzica, partnera, pracownika czy sportowca, może w rzeczywistości wpłynąć pozytywnie na naszą kondycję psychofizyczną ‒ zwłaszcza kiedy wszystkie te role są odgrywane bardzo starannie i zarządza się nimi jako całością.
‒ Uwielbiam biegać i spędzać czas ze swoją córką Natalią. I na to zawsze znajdę czas. – mówi Agnieszka Chmiel z Capgemini – Jeżeli muszę wyjechać służbowo, co niestety nie zdarza się rzadko, zawsze staram się nadrobić zaległości w kolejne dni.
Albo, jak w przypadku Krzysztofa Podobińskiego, chodzi o uczucie wolności, które daje jazda na motorze. – Zwykle w piątek się pakuję, wsiadam na motocykl i razem z drużyną jadę na kolejny festiwal, gdzie do poniedziałku zapominam o pracy, Capgemini i całym IT.
Dobroczynny wpływ hobby potwierdza Rafał Greupner ‒ Trening crossfit, wbrew pozorom, bardzo pomaga mi w mojej pracy zawodowej. Uczy dyscypliny, dobrej organizacji oraz pomaga w rozładowaniu stresu z całego dnia. Dodatkowo, skoro umówiłem się z znajomymi na trening, nie mogę ich zawieść!
3. Zaplanuj czas i trzymaj się tego
Frits van Paasschen, prezes Starwood Hotels, w wywiadzie opublikowanym niedawno w Wall Street Journal powiedział, że „trzeba zrobić coś, by praca nie absorbowała nas bez reszty. Należy dbać o ciało i umysł, wygospodarowując czas na życie rodzinne oraz inne zajęcia, które ładują akumulatory ‒ w ostatecznym rozrachunku wszystkie te działania podnoszą naszą produktywność”.
‒ Staram się chodzić na trening 3 razy w tygodniu, bezpośrednio po pracy. Na szczęście dla mnie moja żona dzieli ze mną moje pasje treningowe i kulinarne. Wspólnie trenujemy crossfit i się motywujemy. Dzięki niej, nawet w dni, w które naprawdę nie mam siły i chęci wyjść z domu, pakujemy torby i biegniemy wspólnie trenować. Ona też jest głównym testerem moich nowych przepisów, które później lądują na blogu. – podaje swój przepis na równowagę Rafał Greupner.
‒ Zaplanuj, ile czasu i kiedy poświęcasz na pracę, a kiedy zaczyna się czas dla hobby i trzymaj się tego. Zdziwisz się, ile czasu da się znaleźć w ciągu tygodnia przy odpowiedniej organizacji. Dlatego staram się codzienne sprawy załatwiać w tygodniu po pracy. Większość znajomych jest albo związana z ruchem rekonstruktorów, albo jeździ na motocyklach, więc doskonale rozumieją problem z czasem. Natomiast rodzina… myślę, że po tylu latach już się przyzwyczaiła i zaakceptowała to, że w momencie, jak rozpoczyna się sezon, znikam od piątku do niedzieli. Wiedzą, że jeśli chodzi o jakieś spotkania czy sprawy w weekendy, to muszę wiedzieć wcześniej, żeby odpowiednio zaplanować czas i ewentualnie poprzesuwać wyjazdy. – doradza Krzysztof Podobiński.
4. Zaufaj innym i dbaj o pozytywne relacje
Pasja Krzysztofa Podobińskiego nie mogłaby się realizować bez wsparcia zespołu, dlatego bardzo podkreśla jego rolę ‒ Zaufaj ludziom, z którymi pracujesz. Deleguj zadania i odpowiedzialność. Zespół, który zbudowałeś, powinien wspierać Cię równie mocno jak ty jego. Pamiętaj, nie jesteś w stanie zrobić wszystkiego sam, a większość ludzi z chęcią się zaangażuje, jeśli pokażesz im, że są ważną częścią twojego zespołu i odpowiednio ich docenisz.
Nie da się wszystkiego zrobić samemu, więc odpowiedni współpracownicy, którym można zaufać, że wypełnią powierzone zadania, są bardzo pomocni. Odpowiednio zbudowany zespół, którego nie trzeba cały czas kontrolować, plus delegacja zadań i odpowiedzialności, sprawia, że sami nie musimy o wszystkim myśleć.
Rafał Greupner potwierdza wagę zespołu i pozytywnych relacji w życiu:
‒ Otaczaj się pozytywnymi osobami – radzi. – To, w jakim otoczeniu przebywasz, bardzo wpływa na twoje życie – im bardziej pozytywne, tym łatwiej nam utrzymać work-life balance i być po prostu zadowolonym z życia.
5. Znajdź swój balans
Utrzymywanie równowagi może być trudne, a więc warto szukać sprzymierzeńców wszędzie, także wśród pracodawców. Southwest Airlines to jedna z firm z rankingu Fortune 500, doceniana za pozytywne podejście do godzenia życia zawodowego i prywatnego swoich pracowników. Wprowadziła programy związane ze zdrowiem i dobrym samopoczuciem, pozytywnym morale pracowników i odpowiedzialnością obywatelską. Pracownicy, którzy tam pracują, dostają zachęty finansowe do prowadzenia zdrowego stylu życia, możliwości wolontariatu w swoich społecznościach, a nawet program podziękowania między pracownikami o nazwie SWAG.
Także firma Chevron jest kolejnym, doskonałym przykładem kultury organizacyjnej. Zapewnia centra zdrowia i fitness na miejscu, w pracy lub oferuje pracownikom członkostwo w pobliskim klubie. Daje również pracownikom dostęp do innych programów prozdrowotnych, takich jak masaże i szkolenia osobiste. Konsekwentnie nalega także na stosowanie regularnych przerw w pracy.
Facebook też oferuje programy, które mogą pomóc pracownikom zachować równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Oferuje m.in. pralnie na miejscu oraz silną koncentrację na pracy zespołowej z otwartą komunikacją, gdyż taki rodzaj komunikacji szybciej prowadzi do porozumienia i umożliwia pozytywne relacje.
